Zgodnie z ustawą z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tzw. specustawa), decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wydana przez wojewodę (starostę) przenosi z mocy prawa własność wszystkich nieruchomości znajdujących się w liniach rozgraniczających drogi odpowiednio na Skarb Państwa lub samorządy, za odszkodowaniem ustalonym w odrębnej decyzji.
Niektóre uwagi dotyczące sporządzenia dokumentacji
Skoro tak się dzieje to dokumentacja w oparciu o którą podejmowane są takie drastyczne i ważne dla właścicieli nieruchomości decyzje musi być sporządzona dobrze, powinna umożliwiać zrealizowanie tego celu, a wykonawca tej dokumentacji nie może sobie pozwolić na żadne błędy, uchybienia lub nieprawidłowości.
Najlepiej by było, aby większość tej dokumentacji można by było wykonać jeszcze przed wydaniem decyzji ZRID. Zamieszanie wśród osób i jednostek wykonujących dokumentację dla wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wywołał zapis w ustawie, że organ zawiadamia o wszczęciu postępowania oraz o wydaniu decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na adres wskazany w katastrze nieruchomości. Z rozstrzygnięcia tego nie można domniemywać, że ze sposobu zawiadamiania wynika też sposób ustalenia stanu prawnego nieruchomości, sposób przyjęcia granic itp. Prawidłowe dane dotyczące właścicieli dla nieruchomości objętych projektem powinny być zebrane w ramach opracowania dokumentacji geodezyjnej i przekazane przez inwestora we wniosku organowi orzekającemu.
Z chwilą gdy decyzja ZRID stanie się ostateczna w kolejności powinny być wykonane następujące prace oraz powinny powstać dokumenty formalnoprawne dotyczące:
a) stabilizacji granic pasa drogowego,
b) dokonania opisu stanu nieruchomości na dzień wydania decyzji,
c) wypowiedzenia umów dzierżawy, najmu lub użyczenia,
d) złożenia wniosków o ustalenie trwałego zarządu,
e) złożenia wniosków o ustalenie wysokości odszkodowania,
f) ujawnienie w KW ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości,
g) dokumentacji do złożenia KW lub dokonania zmian w księgach wieczystych,
h) ujawnienia zmian w ewidencji gruntów i budynków,
i) nabycia „resztówek”,
j) złożenia wniosku o przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego,
k) nabycia lub najmu lokali zamiennych.
Stabilizacja pasa drogowego
Pas drogowy powinien być wyznaczony i trwale zastabilizowany przed przekazaniem terenu wykonawcy robót budowlanych. W sposób trwały należy zastabilizować punkty załamania linii rozgraniczającej pasa drogowego oraz odcinki proste co 200 m. Niedopuszczalnym jest stabilizowanie punktów granicznych na każdej granicy nieruchomości, gdyż zastabilizowane znaki graniczne znajdą się niekoniecznie w prawidłowych miejscach, dlatego że najczęściej granice pomiędzy sąsiednimi nieruchomościami nie są granicami ustalonymi według stanu prawnego.
Tylko w przypadkach jeśli właściciel miał ustalone według stanu prawnego i zastabilizowane granice swojej nieruchomości, nowe punkty graniczne wynikające z przecięcia jego granic nieruchomości z liniami rozgraniczającymi drogi, powinny być trwale zastabilizowane.
Opis stanu nieruchomości
Wysokość odszkodowania ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji ZRID przez organ I instancji. Stan ten powinien być bardzo szczegółowo opisany. Najlepiej niezwłocznie po wydaniu decyzji. Do opisu powinna być dołączona dokumentacja fotograficzna. Wynika to z faktu, że postępowanie odszkodowawcze może toczyć się bardzo długo, nieruchomość zostanie zajęta na budowę drogi, a jej stanu faktycznego bez tego opisu nie można byłoby odtworzyć.
Wypowiedzenie umów dzierżawy najmu lub użyczenia
Jeżeli nieruchomość wyznaczona pod pas drogowy była własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego i została wcześniej wydzierżawiona, wynajęta lub użyczona to zarządca drogi może wypowiedzieć tę umowę ze skutkiem natychmiastowym. Za straty poniesione z tego tytułu przysługuje odszkodowanie. Dla realizacji tego zadania powinna być sporządzona odpowiednia dokumentacja:
- zgromadzone dane o podmiotach,
- zebrane kopie odpowiednich umów,
- przeprowadzony szacunek strat.
Złożenie wniosków o ustalenie trwałego zarządu
Dla nieruchomości będących własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego wojewoda (starosta) wydaje decyzję o ustanowieniu trwałego zarządu. W tym celu należy złożyć odpowiednie wnioski z wykazami nieruchomości (lub ich część) i udokumentowaniu praw własności.
- poprz.
- nast. »»