Pomijając w dyskusji problem nigdzie w przepisach nie zdefiniowanego pojęcia „pas ruchu dla rowerów”, którym posługuje się rozporządzenie, należy wskazać, że powyższe przepisy milczą w sprawie kluczowej: mianowicie, czy pas ruchu dla rowerów ma być wyznaczony znakami drogowymi poziomymi (linią P-2b). Akt wyższego rzędu, czyli ustawa, pas ruchu definiuje - (patrz wyżej) - jako podłużny pas jezdni oznaczony lub nieoznaczony znakami drogowymi. Dotychczasowa, niekwestionowana praktyka stosowania wyłączeń od znaków B-2 i D-3 wiąże się z niestosowaniem oznakowania poziomego. Przykłady istnieją w Krakowie: jednokierunkowa ul. Bartla dwukierunkowa dla autobusów MPK, ulica Karmelicka na odcinku między ul. Garbarską a ul. Dunajewskiego i Podwale otwarta w obu kierunkach dla rowerów, taksówek, pojazdów transportu zbiorowego i pojazdów policji, Mały Rynek między ul. Szpitalną a Stolarską otwarty dla rowerzystów, a także w Toruniu, gdzie ul. Fosa Staromiejska jest otwarta w dwóch kierunkach dla taksówek. Oczywiście, są również przykłady stosowania oznakowania poziomego (linia P-2b) wraz ze znakami pionowymi: w Krakowie ul. Kopernika między ul. Radziwiłłowską a ul. Lubicz/Rondem Mogilskim, w Gdańsku - ul. Ogarna, w Warszawie – ul. Oboźna; wszystkie są otwarte „pod prąd” dla rowerów jednośladowych.

Należy zwrócić uwagę, że to samo rozporządzenie w punkcie 5.2.11 - „Początek pasa ruchu dla autobusów” oraz 5.2.12 – „Pas ruchu dla autobusów” (znak F-18) zawiera specjalny rysunek z zaznaczonym oznakowaniem poziomym oraz odniesienie do punktu 7.2.18 (znak „Przeciwny kierunek ruchu dla określonych pojazdów”). Można stąd wysnuć wniosek, że w związku z tym pas ruchu dla autobusów musi być wyznaczony oznakowaniem poziomym. Takiego odniesienia do rysunków rozwiązań typowych z oznakowaniem poziomym oraz do analogicznego punktu 7.2.19 (znak „Pas ruchu dla określonych pojazdów”) w przypadku punktów 3.2.2. oraz 5.2.1. dotyczących ruchu rowerowego pod prąd ulicy jednokierunkowej nie ma.

W punkcie 3.2.2 nie ma też wymogu stosowania znaku F-19 na drodze jednokierunkowej w której dopuszczono ruch rowerowy pod prąd. A tylko ze znakiem F-19 wiąże się jednoznacznie sformułowana w przepisach konieczność oddzielenia pasa ruchu rowerowego od pozostałych pasów ruchu oznakowaniem poziomym w postaci linii P-2b oraz oznaczenia go symbolem P-23 „rower”.

W przypadku stosowania kombinacji znaków B-2/T-22 i D-3/T-22 takiego wymogu nie ma. Nie ma go również w przypadku znaku F-18, który zgodnie z brzmieniem przepisu punktu 3.2.2 stosuje się zamiennie („lub”) z kombinacją znaków D-3/T-22 w zależności od rodzaju dopuszczanego pod prąd rodzaju pojazdów.

Warto zauważyć, że rozporządzenie stwierdza w punkcie 5.2.6.5 Załącznika nr 1, że w przypadku stosowania znaków pionowych D-6a lub D-6b („przejazd dla rowerzystów”) należy również stosować oznakowanie poziome: „przejazdy dla rowerzystów należy wyznaczać na jezdni za pomocą znaku poziomego P-11”. Wskazuje to wyraźnie, że rozporządzenie wymaga, aby niektórym znakom pionowym zawsze towarzyszyło odpowiednie oznakowanie poziome a innym – nie.

Stosowanie tabliczki T-22 przewiduje rozporządzenie Ministrów Infrastruktury i Spraw Wewnętrznych i Administracji z 31 lipca 2002 (Dz.U. nr 170 poz. 1393). Nie zawiera ono żadnych przepisów wykraczających poza zagadnienia omówione powyżej. Zgodnie z art. 7 ust. 2 i 3 ustawy Prawo o Ruchu Drogowym (Dz.U. z 2005 roku nr 108 poz. 908 z późniejszymi zmianami) rozporządzenie „w sprawie szczegółowych warunków technicznych […]” jest właściwe dla określania szczegółowych warunków technicznych dla znaków drogowych i warunków umieszczania ich na drogach. Rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych określa jedynie znaczenie znaków i zakres ich obowiązywania. Stąd rozpatrywanie tego ostatniego rozporządzenia w kontekście warunków technicznych umieszczania znaków jest zbędne.

Nieco inne podejście wynika z Prawa budowlanego. Artykuł 46 ust. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 2 marca 1999 (Dz.U. z 1999 roku nr 43 poz. 430) roku stwierdza: „Przy przebudowie lub remoncie drogi klasy G i dróg niższych klas dopuszcza się wyznaczenie przy prawej krawędzi jezdni pasa dla rowerów o szerokości nie mniejszej niż 1,5 m. Pas dla rowerów powinien być oddzielony od sąsiedniego pasa ruchu znakami poziomymi.”

Wynikać może stąd, że w przypadku przebudowy lub remontu należy do wyznaczania pasa ruchu dla rowerów stosować oznakowanie poziome (w innych przypadkach - nie). Jednak istnieje zasadnicza wątpliwość, czy rozporządzenie to może regulować sprawy zastrzeżone dla zupełnie innej ustawy (Prawo o Ruchu Drogowym), niż ta w której jest delegacja do niego (Prawo budowlane). Ponadto zasada Lex posterior derogat legi priori wskazuje, że rozporządzenie z 2003 roku uchyla moc obowiązującą aktu z 1999 w przedmiotowym zakresie i wiążące są obecnie przepisy rozporządzenia z 2003 roku.

Marcin Hyła, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
konsultacja: dr Jeremi Rychlewski, Politechnika Poznańska

Tweet