Ustawa z 10 kwietnia 2003 roku o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (specustawa) podlegała wielu zmianom, w tym dwukrotnie dość zasadniczym.
Pierwsza zasadnicza zmiana specustawy polegała m.in. na rozszerzeniu jej przepisów, stosowanych wyłącznie do dróg krajowych, na wszystkie drogi publiczne, a więc również na wojewódzkie, powiatowe i gminne. Ponadto wprowadziła ona procedury służące przyspieszeniu przygotowań inwestycji. Druga zmiana jest kontynuacją wówczas zapoczątkowanej „rewolucji” w tych przepisach. Obowiązuje ona od 10 września br. Obecna specustawa wprowadza całkowicie nowe regulacje i pojęcia w procesie przygotowania inwestycji, w tym nowatorską decyzję - o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.
Pojęcie „inwestycji”
Specustawa w obecnym brzmieniu określa podstawowe zasady i warunki przygotowania inwestycji w zakresie dróg publicznych. Pierwsze wątpliwości interpretacyjne może budzić określenie przedmiotu tej ustawy. Co bowiem oznacza określenie „w zakresie dróg publicznych”? Dlaczego ustawodawca nie posłużył się w nazwie aktu pojęciem wprost wskazującym przedmiot ustawy, czyli „o budowie dróg publicznych”, bo właśnie o to chodzi w tej regulacji. W przypadku przebudowy bądź remontu stosowanie specustawy jest bezprzedmiotowe. Zatem definiując pojęcie „inwestycji w zakresie dróg publicznych” należy rozumieć budowę, czyli nową drogę lub rozbudowę istniejącej (poszerzenie pasa drogowego).
Właściwości organów
Specustwa określa warunki i zasady przygotowania inwestycji (w rozumieniu przepisów ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych) oraz określa organy właściwe w tych sprawach, to jest wojewodę w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich, starostę – w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych. Ustawodawca w tej regulacji nie dokonał więc żadnych zmian właściwości organów. W obecnym brzmieniu przepisów ustawy wprowadzono za to jednoznaczny zapis, który stwierdza, że w przypadku inwestycji drogowej realizowanej na obszarze dwóch lub więcej województw, decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wydaje wojewoda, na którego obszarze właściwości znajduje się największa część nieruchomości przeznaczonych na realizację inwestycji drogowej. Jednak odnosi się on wyłącznie do dróg krajowych. W pozostałych zatem przypadkach w celu określenia właściwości miejscowej zastosowanie mają przepisy ogólne Kodeksu postępowania administracyjnego. Zawiera on adekwatny zapis mówiący, że jeśli sprawa dotyczy większego terytorium i obejmuje na przykład teren dwóch gmin czy powiatów, wówczas właściwym organem jest ten, na obszarze którego przebiega największa część inwestycji.
Kompleksowa decyzja
Nowością ustawy jest wprowadzenie w miejsce dotychczasowych dwóch decyzji, to jest decyzji o lokalizacji drogi i pozwolenia na budowę, jednej kompleksowej – to jest „zezwolenie na realizację inwestycji drogowej”. W tej decyzji zamyka się teraz całe postępowanie przygotowawcze zmierzające do nabycia pełnego prawa do wykonania robót budowlanych. Postępowanie to - zgodnie z zasadami przyjętymi od początku funkcjonowania specustawy - toczy się na wniosek właściwego zarządcy drogi i wyłącznie on ma prawo występować o zezwolenie na realizację inwestycji drogowej.
Zanim wniosek o zezwolenie będzie mógł być złożony wymagane jest dokonanie określonych uzgodnień. Z art. 11b wynika, że wniosek musi być poprzedzony uzyskaniem opinii właściwych miejscowo jednostek samorządu, czyli odpowiednio: zarządu województwa, zarządu powiatu, prezydenta, burmistrza, wójta. Obowiązuje (znany już z poprzedniej nowelizacji) rygor czasowy i jeśli w ciągu 14 dni od dnia zwrócenia się przez właściwego zarządcę drogi o wyrażenie opinii, to na zasadzie tzw. pozytywnego domniemania (milczącej zgody), jej nie wydanie traktuje się jako brak zastrzeżeń do wniosku. Istotny zapis, to ten stwierdzający, że „do postępowań w sprawach dotyczących wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, z zastrzeżeniem przepisów niniejszej ustawy”. Oznacza to, że tam gdzie specustwa nie reguluje kwestii proceduralnych mamy do czynienia ze zwykłymi zasadami Kpa, natomiast wszędzie tam, gdzie specustawa reguluje procedury, Kpa nie ma zastosowania.
Zakres wniosku
Na wniosek składają się w tej chwili wszystkie dokumenty, które dotąd dotyczyły decyzji o lokalizacji drogi oraz pozwolenia na budowę. Pierwsze więc cztery pozycje z katalogu wymogów wzięte są z wniosku o decyzję lokalizacyjną drogi (patrz: prezentacja zamieszczona poniżej):
- mapa w skali co najmniej 1:5 000 przedstawiająca proponowany przebieg drogi, z zaznaczeniem terenu niezbędnego dla obiektów budowlanych, oraz istniejące uzbrojenie terenu;
- analiza powiązania drogi z innymi drogami publicznymi;
- mapy zawierające projekty podziału nieruchomości, sporządzone zgodnie z odrębnymi przepisami;
- określenie zmian w dotychczasowej infrastrukturze zagospodarowania terenu.
- poprz.
- nast. »»