Trwa realizacja rekomendacji wypracowanych przez mieszkańców i ekspertów ds. środowiska w ramach pierwszego w Lublinie, a drugiego w Polsce panelu obywatelskiego, pod hasłem: Co zrobić aby oddychać czystym powietrzem w Lublinie? Prezentujemy podsumowanie działań miasta w walce ze smogiem.
W wyniku obrad Panelu zgłoszono 250 rekomendacji, z czego poparcie 80% panelistów otrzymało 55 rekomendacji. Działania te dotyczą różnych obszarów m. in. kontynuacji Programu Ograniczenia Niskiej Emisji i wymiany pieców/kotłów i zabezpieczenia na ten cel co roku 1 mln zł, stałego rozwoju zieleni w mieście, prowadzenia działań edukacyjnych, czy rozwoju ekologicznego transportu zbiorowego, budowy nowych ścieżek rowerowych i buspasów, które mają za zadanie w sposób kompleksowy przyczynić się do poprawy jakości powietrza.
Program Ograniczania Niskiej Emisji (PONE) został zapoczątkowany jeszcze w 2013 roku. i cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem mieszkańców Lublina. PONE bazuje na dofinansowaniu do kosztów wymiany systemu ogrzewania opartego na paliwie stałym na inne, bardziej ekologiczne źródła, takie jak ogrzewanie gazowe, olejowe, elektryczne, pompę ciepła lub podłączenie do miejskiej sieci ciepłowniczej. Łącznie od 2013 roku do chwili obecnej w ramach PONE do mieszkańców trafiło blisko 3 mln zł dotacji, dzięki czemu udało się zlikwidować ponad 500 pieców i kotłów na paliwo stałe. Nabór do programu prowadzony jest w sposób ciągły. Od 2019 roku nastąpiło zwiększenie środków przeznaczonych na to zadanie, w budżecie miasta jest to do 1 milion złotych rocznie. Do realizacji na ten rok zakwalifikowano 140 wniosków. W 2018 r. dzięki PONE Miasto Lublin osiągnęło efekt ekologiczny w postaci zmniejszenia emisji pyłu PM10 o 6,7 mg/rok (tony/rok) oraz pyłu PM2,5 o 4,9 mg/rok (dane zgodnie ze wskaźnikami efektu ekologicznego z Programu ochrony powietrza).
Dane dotyczące jakości powietrza od 25 października pilotażowo pokazują elektroniczne tablice przy 60 przystankach komunikacji miejskiej. Podejmujemy pierwsze testowe działania związane z prezentowaniem informacji w ten sposób. Na wyświetlaczu znajduje się aktualny indeks jakości powietrza, określony jako: bardzo dobry, dobry, umiarkowany, dostateczny, zły lub bardzo zły, a także informację o średnio godzinowym stężeniu pyłu PM10 i normę maksymalnego stężenia. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu wynosi ona 150 μg/m3 (średniodobowo). Tablicag/m3 (średniodobowo). Tablica wyświetli dane ze strony Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, podawane będą w mikrogramach na metr sześcienny. Informacja o aktualnym stanie powietrza publikowana jest także od tego roku na stronie internetowej www.lublin.eu.
Efektem licznych inwestycji w tabor i zintegrowane systemy transportu miejskiego jest stale rosnąca liczba autobusów niskoemisyjnych, nowe autobusy elektryczne i kolejne ekologiczne trolejbusy. Do tej pory wydano już na ten cel ponad miliard złotych. Lublin od ponad 60 lat rozwija elektryczny transport zbiorowy i obecnie ma największy system trolejbusowy w Polsce. Długość trakcji trolejbusowej wynosi ok. 68 km – połowa została zrealizowana w ostatnich 7 latach. Udział pojazdów elektrycznych wykorzystywanych w komunikacji miejskiej Lublina, w stosunku do liczby wszystkich eksploatowanych pojazdów, wynosi ponad 25%. Oznacza to, że Lublin w zakresie transportu publicznego spełnia już wymogi ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Za osiągnięcia w zakresie polityki mobilności przyjaznej środowisku Lublin został w 2014 r. i w 2018 r. laureatem konkursu Eco-Miasto, organizowanego przez Ambasadę Francji w Polsce. Miasto zwyciężyło w kategorii „mobilność zrównoważona” wśród miast powyżej 100 tys. mieszkańców. Obecnie w swoim taborze dysponuje 123 trolejbusami i 278 autobusami, z których 78% to te spełniające normę emisji spalin Euro 5 i Euro 6.
Zarząd Transportu Miejskiego rozstrzygnął przetarg na zakup i dostawę 20 autobusów elektrycznych wraz z infrastrukturą do ich ładowania na kwotę ponad 62 mln zł. Elektrobusy dostarczy firma Solaris. Dostawa pojazdów nastąpi w 2 partiach. Pierwsze 5 elektrobusów zostanie dostarczona do połowy czerwca 2021 r., a pozostałe 15 sztuk najpóźniej do 15 września 2021 r. Dodatkowo rozstrzygnięte zostały przetargi na zakup łącznie 15 trolejbusów przegubowych. 18-metrowe, niskopodłogowe, klimatyzowane pojazdy dostarczy firma Solaris. 5 trolejbusów ma zostać dostarczonych najpóźniej do 4 maja 2020 r. Pozostałe 10 trafią do Lublina niespełna rok później, do 1 kwietnia 2021 r. Docelowo nowe przegubowce zostaną skierowane do obsługi linii nr: 156, 158 i 160. Do 2021 r., po realizacji projektów unijnych, w taborze lubelskiej komunikacji miejskiej będzie 70 szt. autobusów elektrycznych i 150 szt. trolejbusów. Będą one stanowić ponad 50% całego taboru pojazdów komunikacji miejskiej. Od kilku lat, na dachach autobusów komunikacji miejskiej instalowane są panele fotowoltaiczne. Jest to efekt współpracy Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego Lublin Spółka z o.o. i Politechniki Lubelskiej. Takie rozwiązanie wpływa na zmniejszenie zużycia paliwa, a tym samym redukcję emisji zanieczyszczeń do powietrza będących skutkiem jego spalania, co ma przełożenie na niepogarszanie jakości powietrza. Zmniejszenie zużycia paliwa zwiększa również bezpieczeństwo energetyczne kraju. Obecnie w Lublinie jest 157 szt. pojazdów komunikacji miejskiej z PV na dachu.
W Lublinie priorytet ma transport zbiorowy. Autobusy i trolejbusy poruszają się łącznie na blisko 10,5 km buspasów, które w większości powstały w 2019 roku m.in. przy ul. Grygowej, Lubelskiego Lipca ’80, Fabrycznej, Drodze Męczenników Majdanka czy al. Zygmuntowskich, ale także w latach 2014-2017 m. in. na ul. Łęczyńskiej, Muzycznej, Narutowicza, Jana Pawła II, Tysiąclecia czy Armii Krajowej.
W ramach rozwoju elektromobilności, w 2018 r. Gmina Lublin współpracowała z PGE Dystrybucja S.A., przy tworzeniu metodyki wyznaczania lokalizacji punktów ładowania. Metodyka zyskała uznanie Ministerstwa Energii. Pod koniec 2018 r. Lublin razem z PGE Nowa Energia Sp. z o.o. rozpoczął program budowy ogólnodostępnych stacji ładowania samochodów elektrycznych, o dużej mocy ładowania 50 kW i normalnej mocy ładowania do 22 kW. 3 nowe stacje ładowania pojazdów pojawiły się w lipcu 2019 r. na terenach MOSiR (przy Al. Zygmuntowskich, ul. Łabędziej i ul. Kazimierza Wielkiego), a kolejnych 13, na terenach miejskich, PGE ustawi w II i IV kwartale 2020 roku. W przyszłości przewiduje się realizację projektów dotyczących budowy instalacji fotowoltaicznych, współpracujących z magazynami energii, przeznaczonymi do ładowania autobusów elektrycznych i wytwarzania energii elektrycznej na potrzeby transportu publicznego.
W Lublinie dynamicznie rozwija się sektor usług współdzielenia pojazdów, obejmujący system Lubelskiego Roweru Miejskiego (961 rowerów, 98 stacji wypożyczeni w Lublinie i Świdniku), system wypożyczalni skuterów elektrycznych (blinkee), systemu car–sharing (PANEK) oraz big car–sharing (CityBee) oraz hulajnóg elektrycznych. Wzrost popularności car-sharingu w Lublinie przyczynia się do integracji wszystkich środków transportu w mieście.
Stale rozbudowywany jest układ dróg dla rowerów, wprowadzane są także ułatwienia w poruszaniu się rowerem po mieście. Aktualnie jest około 170 km ścieżek rowerowych i 115 km ciągów pieszo-rowerowych.
Źródło: UM Lublin