Artykuły

Pobudzenie gospodarczego wzrostu w Unii Europejskiej, stworzenie nowych miejsc pracy i uczynienie Europy atrakcyjnym miejscem dla inwestorów – to podstawowe założenia nowego planu inwestycyjnego, który ogłosił przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker. Wprowadzane planem skoordynowane działania mają przynieść Unii 315 mld euro.

Plan składa się z trzech głównych elementów zakładających: utworzenie nowego Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS), z gwarancjami ze środków publicznych, który ma umożliwić uruchomienie dodatkowych inwestycji na kwotę co najmniej 315 mld euro w najbliższych trzech latach (2015-2017); utworzenie wiarygodnego wykazu projektów w powiązaniu z programem pomocy, aby realizować inwestycje tam, gdzie są najbardziej potrzebne; przygotowanie planu działania, dzięki któremu Europa stanie się bardziej atrakcyjna jako miejsce inwestycji i który pomoże zlikwidować utrudnienia regulacyjne.

Według szacunków Komisji Europejskiej proponowane środki w ujęciu łącznym mogłyby przynieść wzrost unijnego PKB o 330–410 mld euro w trzech najbliższych latach i umożliwić stworzenie nawet 1,3 mln nowych miejsc pracy.

Komentując plan, przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker stwierdził: „Najprościej rzecz ujmując, jeżeli Europa będzie więcej inwestować, zapewni sobie większy dobrobyt i więcej miejsc pracy. Plan inwestycyjny, który przedstawiamy w ścisłej współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, to ambitny i nowy sposób na pobudzenie inwestycji bez tworzenia nowego zadłużenia. Nadszedł czas, aby inwestować w naszą przyszłość, w najważniejszych obszarach o strategicznym znaczeniu dla Europy, takich jak: energia, transport, sieci szerokopasmowe, kształcenie, badania i innowacje. Teraz liczę na Parlament Europejski i państwa członkowskie, że wniosą swój wkład i zrobią, co w ich mocy, aby umożliwić nowemu Europejskiemu Funduszowi na rzecz Inwestycji Strategicznych jak najszybsze rozpoczęcie działalności. Europa musi ruszyć z miejsca i dajemy jej do tego świeży impuls.”

Uruchomienie dodatkowych środków finansowych na inwestycje

Plan inwestycyjny ma służyć uruchomieniu publiczno-prywatnych inwestycji w gospodarce realnej o wartości co najmniej 315 mld euro w ciągu najbliższych trzech lat (2015-2017). Zatem w planie inwestycyjnym przewiduje się inteligentne uruchomienie publicznych i prywatnych źródeł finansowania, tak by każde euro ze środków publicznych wykorzystać na pozyskanie dodatkowych inwestycji prywatnych bez tworzenia nowego zadłużenia.

Nowy Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) zostanie utworzony we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI). Będzie on opierał się na gwarancji o wartości 16 mld euro z budżetu UE w połączeniu z 5 mld euro przekazanymi przez EBI. Ostrożne szacunki dokonane na podstawie tendencji historycznych wskazują, że efekt mnożnikowy funduszu wyniesie 1:15. Innymi słowy każde euro ze środków publicznych, które jest uruchamiane za pomocą funduszu, przekłada się na inwestycje o łącznej wartości 15 euro.

Środki z funduszu będą przede wszystkim inwestowane w infrastrukturę, zwłaszcza w sieci szerokopasmowe i energetyczne, a także infrastrukturę transportową w ośrodkach przemysłowych, kształcenie, badania i innowacje, energię ze źródeł odnawialnych oraz w MŚP i spółki o średniej kapitalizacji.

Tworzenie funduszu przebiegnie sprawnie, ponieważ powstanie on w ramach istniejących struktur grupy EBI. UE dąży do tego, by fundusz mógł rozpocząć działalność najpóźniej do połowy 2015 r.

Ponadto inwestycje te zostaną uzupełnione dzięki zmaksymalizowaniu efektu dźwigni europejskich funduszy strukturalnych oraz funduszy inwestycyjnych na lata 2014-2020, poprzez wykorzystanie pożyczek, instrumentów kapitałowych i gwarancji zamiast tradycyjnych dotacji. To zwiększy wskaźnik dźwigni do poziomu w granicach od 1:3 do 1:4. Szacuje się, ze przez podwojenie udziału innowacyjnych instrumentów finansowych i wykorzystanie powstałego w ten sposób efektu dźwigni, w latach 2015-2017 można pozyskać od 20 do 35 mld euro dodatkowych inwestycji w gospodarce realnej.

Wiarygodny wykaz projektów

Wiarygodny wykaz projektów w połączeniu z pomocą techniczną umożliwi skierowanie środków pieniężnych tam, gdzie są potrzebne. Plan inwestycyjny umożliwi zasilenie gospodarki realnej środkami finansowymi przez stworzenie przejrzystego wykazu opłacalnych projektów na poziomie UE oraz zapewnienie niezbędnej pomocy technicznej, wspierającej wybór i strukturyzację projektów, jak również przez wykorzystanie bardziej innowacyjnych instrumentów finansowych.

Państwa członkowskie już przekazują powołanej we wrześniu 2014 r. wspólnej grupie zadaniowej Komisji i EBI informacje o projektach, które zostały wybrane na podstawie trzech kryteriów:

- wartości dodanej dla UE - projekty które przyczyniają się do realizacji celów unijnych,

- wartości i rentowności gospodarczej - pierwszeństwo mają projekty o wysokim zwrocie społeczno-gospodarczym,

- możliwości rozpoczęcia realizacji w trakcie następnych trzech lat, co oznacza prawdopodobieństwo wydatków kapitałowych w okresie 2015-17.

Projekty, które znajdą się w wykazie, powinny mieć potencjał przyciągania innych źródeł finansowania. Ponadto powinny cechować się rozsądną wielkością i skalowalnością (zróżnicowanie na sektory/podsektory).

Komisja i EBI rozpoczną również obszerny program pomocy technicznej, który umożliwi wybór projektów i pomoże zwiększyć ich atrakcyjność dla prywatnych inwestorów.

Plan na działania na rzecz usunięcia barier dla inwestycji

Plan inwestycyjny będzie zawierać harmonogram działań na rzecz eliminacji przepisów sektorowych, które utrudniają inwestycje. Celem planu jest poprawa otoczenia biznesowego i warunków finansowania. Mają temu służyć przede wszystkim środki w sektorze finansowym, na przykład stworzenie unii rynków kapitałowych, która zapewni zwiększenie podaży kapitału dla MŚP oraz na projekty długoterminowe.

Najpierw usunięte zostaną poważne bariery regulacyjne i pozaregulacyjne, z którymi nadal UE ma do czynienia we wszystkich istotnych sektorach związanych z infrastrukturą, w tym w dziedzinie energii, transportu, technologii cyfrowych i telekomunikacji, a także bariery na rynkach usług i produktów. W grudniu w ramach programu prac na rok 2015 Komisja przedstawi listę priorytetowych inicjatyw ściśle związanych z planem inwestycyjnym.

Kolejne działania krótkoterminowe (grudzień 2014/styczeń 2015)

Parlament Europejski i Rada Europejska, która zbierze się w grudniu, powinny zatwierdzić plan inwestycyjny dla Europy oraz zobowiązać się do zastosowania procedury przyspieszonej do przyjęcia właściwych środków legislacyjnych.

Państwa członkowskie niedługo zakończą programowanie europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, w sposób który ma zmaksymalizować ich skuteczność, a Europejski Fundusz Inwestycyjny zostanie zwiększony dzięki pierwszemu dodatkowemu wkładowi EBI. Równocześnie Komisja i EBI rozpoczną ustalenia formalne dotyczące nowego Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych.

Wspólna grupa zadaniowa Komisji i EBI ma w grudniu przekazać pierwszy wykaz projektów inwestycyjnych, na podstawie którego rozpocznie się tworzenie przejrzystego europejskiego wykazu projektów. EBI oraz główne podmioty krajowe i regionalne zwiększą pomoc techniczną na rzecz utworzenia centrum doradztwa inwestycyjnego, które będzie punktem kompleksowej obsługi dla promotorów projektów, inwestorów i instytucji zarządzających.

Zakłada się, że wszystkie konieczne środki zostaną przyjęte w terminie umożliwiającym utworzenie do połowy przyszłego roku nowego Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych. Do połowy 2016 r. Komisja Europejska i przywódcy państw i rządów zbadają poczynione postępy i w razie konieczności rozważą podjęcie kolejnych działań.

***

Prezes Europejskiego Banku Inwestycyjnego Werner Hoyer stwierdził: „W Europie jest wystarczająca płynność finansowa, ale niewystarczająca ilość inwestycji. Mamy do czynienia z kryzysem zaufania do inwestycji, więc stajemy przed wyzwaniem, jakim jest powiązanie prywatnych środków inwestycyjnych z atrakcyjnymi projektami. Aby to osiągnąć musimy wziąć na siebie więcej ryzyka, by zachęcić promotorów projektów do podejmowania inwestycji. Nowy Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych zapewni ukierunkowaną katalityczną zdolność do ponoszenia ryzyka w kontekście ekonomiczne opłacalnych inwestycji i skorzysta z wiedzy fachowej i doświadczenia EBI w doborze projektów i zarządzania nimi. Utworzeniu funduszu towarzyszyć będą również inne inicjatywy, takie jak zniesienie obciążeń administracyjnych i uruchomienie centrum doradztwa inwestycyjnego, pobudzającego prace nad opracowywaniem i przygotowaniem projektów w całej Europie.”

Źródło: Komisja Europejska 

Tweet