Hałas stanowi jeden z większych problemów ochrony środowiska w drogownictwie. Obowiązujące prawo oraz potrzeby związane z ochroną środowiska w zakresie hałasu drogowego nakładają na zarządców dróg wiele obowiązków.
Wykorzystywane obecnie metody ochrony polegają głównie na stosowaniu ekranów akustycznych. Możliwe jest jednak stosowanie innych rozwiązań, często związanych z metodami organizacji ruchu. Działania te w wielu przypadkach są technicznie i ekonomicznie racjonalniej uzasadnione, a równocześnie rozwiązują inne problemy wynikające z niekorzystnych oddziaływań bądź ze zjawisk występujących w drogownictwie.
Przepisy ochrony przed hałasem
Przepisy ochrony środowiska związane z hałasem komunikacyjnym zostały w większości zmienione w 2001 i w 2004 roku. W latach tych nastąpiła zmiana Prawa ochrony środowiska [3] oraz rozporządzenia dotyczącego wartości dopuszczalnych hałasu (w tym dla dróg) [6]. Kolejne zmiany prawa w Polsce są związane z harmonizacją i dostosowywaniem przepisów krajowych do przepisów UE. Zmiany, jakie nastąpiły w tym zakresie, zwłaszcza w ustawie Prawo ochrony środowiska, są związane z dostosowaniem do zapisów dyrektywy 2002/49/WE odnoszącej się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku [2].
Rozporządzenie Ministra Środowiska [6] określa dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku (na zewnątrz) pochodzące od różnych źródeł. Rozporządzenie to określa w podziale na poszczególne funkcje terenu i rodzaje zabudowy wartości dopuszczalnego poziomu hałasu dla pory dnia, czyli dla okresu doby od 6:00 do 22:00 oraz dla pory nocy, która obejmuje okres od 22:00 do 6:00. Są to następujące wartości dla dróg lub linii kolejowych:
a) pora dnia – 50 dB, pora nocy – 40 dB, wartości te obowiązują dla:
- obszarów ochrony uzdrowiskowej,
- terenów szpitali poza miastem;
b) pora dnia – 55 dB, pora nocy – 50 dB, wartości te obowiązują dla:
- terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej,
- terenów zabudowy związanej ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży,
- terenów domów opieki,
- terenów szpitali w miastach;
c) pora dnia – 60 dB, pora nocy – 50 dB, wartości te obowiązują dla:
- terenów zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego,
- terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami rzemieślniczymi,
- terenów rekreacyjno-wypoczynkowych poza miastem,
- terenów zabudowy zagrodowej;
d) pora dnia – 65 dB, pora nocy – 55 dB, wartości te obowiązują dla:
- terenów w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tysięcy mieszkańców ze zwartą zabudową mieszkaniową i koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych.
Innym rodzajem wartości dopuszczalnych związanych z tzw. programami ochrony przed hałasem [5] są wartości progowe hałasu (podane są w rozporządzeniu [4]). Wartości te bardzo rzadko występują bezpośrednio przy krawędzi jezdni, przy bardzo dużych natężeniach ruchu w arteriach miejskich.
Czynniki hałasu drogowego
Podane powyżej wartości dopuszczalne są przekraczane przy przeciętnym obciążeniu ruchem w otoczeniu większości ulic i dróg – przy braku stosowania urządzeń ochronnych (np. ekranów akustycznych) zwłaszcza w porze nocy. Decydującymi w kształtowaniu wielkości hałasu przy drogach są parametry jego źródła, czyli parametry ruchu drogowego. Należą do nich: natężenie ruchu, wielkość (udział) pojazdów hałaśliwych (pojazdy ciężkie oraz dodatkowo motocykle), a także prędkość potoku pojazdów. Duży wpływ na wielkość emisji ma stan techniczny pojazdów, który nierozerwalnie związany jest z ich wiekiem (im starszy pojazd tym większy poziom emisji hałasu).
Poza podstawowymi parametrami ruchu wpływ na poziom emitowanego hałasu w warunkach miejskich ma także płynność ruchu (zatrzymania i starty pojazdów) oraz styl jazdy.
O wielkości poziomu hałasu decydują także inne elementy, jak np. pochylenie odcinka, wysokość odbiorcy nad jezdnią, odległość odbiorcy od jezdni oraz kształt i sposób tzw. pokrycia terenu (beton, asfalt, trawa, krzewy itp.), ukształtowanie terenu, sposób zagospodarowania terenu oraz ewentualne przeszkody itp.
- poprz.
- nast. »»
