Jesteśmy drogowcami i chcielibyśmy pracować skutecznie dla branży wykorzystując swoje siły, doświadczenie i wiedzę. Chcemy tyle, czy aż tyle? Czy to, co chcemy jest możliwe? Refleksje o tym, na ile możemy skupić się nad tym, co jest naszym głównym celem, czyli nad budową dróg, nurtują mnie od dawana. I niestety, nie są one optymistyczne.
Szereg różnych ustaw nakłada na nas wiele dodatkowych obowiązków, świadczonych na rzecz innych resortowych branż i sektorów gospodarki. W tym oczywiście obowiązków finansowych. W ten sposób drogowcy w Polsce - zgodnie z odpowiednimi regulacjami - realizują w ramach swoich działań zadania z obszernego niebranżowego katalogu. W tym miejscu przypomnijmy co robią drogowcy.
Odpowiadają za badania archeologiczne, finansując w całości koszty tych prac. Mało tego ponoszą ciężar konsekwencji wynikających z pojawiających się na tym etapie opóźnień w realizacji inwestycji.
Geodezja to z kolei finansowanie kosztów uregulowania stanów prawnych, które często, co szczególnie odczuwalne jest na Małopolsce, są nierozwikłanymi sprawami, sięgającymi czasów monarchii austro-węgierskiej. Na inwestora dróg spada więc obowiązek przedstawienia aktualnych wypisów i wyrysów z ewidencji gruntów. Zatem na drogowców spada też odium opóźnień w przygotowaniach inwestycji, gdy brakuje właściwych dokumentów i trudno stwierdzić prawa własności do pozyskiwanych nieruchomości. Ponadto, z drogowych budżetów finansowane są opracowania „kilometrów” podkładów geodezyjnych, bo odpowiedzialne za nie służby ich nie posiadają, bądź owszem posiadają, lecz nieaktualne i szczątkowe, np. w skali 1: 2880.
Ochrona środowiska to następny poważny obowiązek finansowy i organizacyjny związany z przyrodniczymi opracowaniami inwentaryzacyjnymi obszarów objętych ochroną, w tym obszarów Natura 2000. I tu drogowcy ponoszą też konsekwencje czasowych opóźnień w realizacji inwestycji, ponieważ opracowanie tych materiałów i ich uzgodnienia natrafiają na szereg przeszkód, głównie wynikających z braku dostatecznych danych po stronie służb odpowiedzialnych za ich gromadzenie.
Również koleje scedowały na drogowców część zadań. I tak finansowana jest likwidacja wszystkich istniejących przejazdów kolejowych w poziomie terenu, na długości 3 km od nowego dwupoziomowego skrzyżowania kolei z drogą - w każdą stronę, czyli łącznie na odcinku 6 km. Drogowcy finansują też rozbudowę wiaduktów nad torami. Przy tym dla tych przedsięwzięć wydawane są warunki znacznie przekraczające realne potrzeby, zarówno co do światła poziomego i pionowego (… ot tak, na wszelki wypadek). Ponadto, ponoszą opłaty za umieszczenie podpór wiaduktu w pasie kolejowym.
Natomiast przy każdej inwestycji mostowej drogowcy ponoszą konsekwencje wygórowanych żądań w zakresie regulacji i umocnień koryt rzek oraz ponoszą opłaty z tytułu umieszczenia podpór w pasie terenu wzdłuż rzeki.
Z kolei dla policji drogowcy ustawiają maszty pod instalację fotoradarów, a dla Inspekcji Transportu Drogowego przygotowuję stanowiska i wagi do pomiarów ciężaru całkowitego kontrolowanych pojazdów ciężarowych.
Czy katalog obowiązków pozadrogowych w drogownictwie nie jest za obszerny? A jaki tego jest skutek? Otóż, media i społeczeństwo nie widząc tego skomplikowanego zaplecza działań drogowych, bezwarunkowo przypisuje drogowcom wszelkie winy za opóźnienia w rozbudowie i unowocześnianiu naszej sieci transportowej.
Co mogłoby się zmienić, gdyby wyliczone „nadobowiązkowe” zadania zdjąć z drogowców, oddając je właściwym sektorowym służbom i instytucjom? Pewnie inwestycje drogowe byłby tańsze i szybciej realizowane. Co sądzicie o tym? Czy nie należy wreszcie tego stanu zmienić?
Andrzej
