Używanie mieszanek mineralnych mających zastosowanie w budownictwie drogowym, wymaga kontrolowanego procesu tak, by otrzymać stale ich jednorodne właściwości i wymagania. Nie ma materiałów całkowicie nieprzydatnych w robotach inżynieryjno-drogowych. Nie ma materiałów nienormowanych. By tak się stało należy znaleźć np. proporcje kilku materiałów, kilku frakcji i na niej oprzeć przestrzegany reżim technologii produkcji jednorodny wyrób. Zapotrzebowanie kruszyw, przy jednoczesnym ograniczeniu dostępności złóż i pilnej potrzeby oszczędzania złóż nieodnawialnych kopalin, wymaga spojrzenia szerszego niż tylko „jakiegokolwiek zagospodarowanie” odpadów wydobywczych w prostej formie.

Konieczne są zmiany w mentalności i organizacji, a następnie w technologii procesu zagospodarowania odpadów wydobywczych  w górnictwie węgla kamiennego.

Problem zagospodarowania kopalin współwystępujących z węglem wymaga koordynacji lokalnej, a następnie regionalnej. Dobrą dla tego formą będą częste wydobycia zbudowane wg zasady skupiania kilku obszarów, a więc i kilku miejscach składowania, często różnorodnych kopalin towarzyszących pozyskiwanych w procesach wydobycia węgla.

W procesach mieszania należy dla składowych wyrobu końcowego stwarzać możliwości kruszenia i klasyfikacji, by móc dowolnie komponować wyrób końcowy. Należy uwzględniać również naturalne i sztuczne lokalnie dostępne surowce (piasek, żwir, kopaliny, żużle, pyły).  Stanowić one mogą niezbędne uzupełnienie składu mieszanki końcowej, której bazą będzie wykorzystanie odpadów wydobywczych. Wszystko zależy od tego, jakie cechy wymagane przez wykonawców muszą być w mieszankach poprawione lub zbudowane. Proporcje ich udziału, to wynik badań i prób dla indywidualnego sposobu ich zastosowania w określonym rodzaju i kategorii dróg.

W okresie kolejnych czterech lat najwięcej kruszyw na drogi publiczne, będzie potrzeba w województwach mazowieckim, wielkopolskim, małopolskim, śląskim. Prognoza ta oparta jest o program 2011 Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Należy zwrócić uwagę, że województwa mazowieckie, wielkopolskie, warmińsko-mazurskie, nie mają kruszyw naturalnych łamanych.

***

Realizacja programu w wypadku  poparta środkami z UE pozwala na wykonanie w Polsce do roku 2020 całej niezbędnej sieci autostrad i dróg ekspresowych oraz tras kolejowych i zharmonizowanie ich z systemem unijnym. Może nastąpi stabilizacja rynku budowlanego w zakresie projektowania, wykonania, produkcji materiałów drogowych i rozwoju usług towarzyszących.

Stworzy to warunki do rozwoju gospodarczego, w tym poprzez uczynienie Polski krajem atrakcyjnym dla inwestowania. Zostaną zrealizowane oczekiwania społeczne uporządkowania systemu transportowego.

To wyznacza zadania dla wykonawców dróg i producentów materiałów drogowych:
- Konieczne jest tworzenie zapasów kruszyw, odstępując w ten sposób od sezonowości przewozów.
- Należy zapewnić rzeczywisty dostęp do infrastruktury kolejowej wszystkim zainteresowanym przygotowanym podmiotom, co stworzy możliwość pełnego wykorzystania systemu kolejowego jako dobra wspólnego gospodarki narodowej.
- Istotne jest przestrzeganie w przewozach zasady „nie przeładowuję”.
- Producenci kruszyw powinni wytwarzać jedynie bezpieczne wyroby budowlane, a wypełnienie tego warunku zapewni stosowanie zharmonizowanych norm PN – EN, uzupełnionych o krajowe dokumenty aplikacyjne. Powinni oni odpowiadać za dostarczone kruszywa pod warunkiem odstąpienia w projektach od stosowania starych specyfikacji na rzecz powszechnego stosowania podczas projektowania i budowy dróg publicznych wymagań norm PN – EN oraz Nowoczesnych Przepisów Technicznych dla Dróg Publicznych.
- Przy budowie dróg publicznych powinna obowiązywać wobec kruszyw zasada wystarczających wymagań.
- Pierwszeństwo w stosowaniu powinny mieć kruszywa lokalne, w tym wtórne, szczególnie do budowy dróg samorządowych.
- Należy upowszechniać i wspierać, w tym finansowo, nowe technologie i doświadczenie zarówno własne, jak też europejskie i światowe.

Aleksander Kabziński
Prezes Zarządu
Polskiego Związku Producentów Kruszyw

Tweet