Rok temu szwedzka administracja transportowa przekazała swojemu rządowi plan działań w zakresie inteligentnych systemów transportowych. Po paru tygodniach analizy tego dokumentu rząd podjął decyzję o realizacji planu. Równocześnie rząd Szwecji zdecydował o powołaniu rady ITS. Tworzy ją dwudziestu członków, w tym dziesięciu reprezentujących rząd i administrację. Pozostały skład rady tworzą przedstawiciele biznesu, tj. firm zajmujących się wdrożeniami ITS czy przedsiębiorstw działających w szeroko pojętym transporcie (producenci, usługodawcy itp.).
Rząd Szwecji, powołując radę ITS, motywował decyzję dwoma celami. Pierwszy wynika z polityki transportowej państwa, a dotyczy zapewnienia bezpieczeństwa ruchu, sprawnego transportu oraz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych z transportu. Drugi cel związany jest z rozwojem gospodarczym, a więc dotyczy przemysłu jako gałęzi przygotowanej do dostarczania nowoczesnych i innowacyjnych rozwiązań.
Rada ITS ma szereg obowiązków. Jednym z nich jest takie oddziaływanie na rząd, by tworzyć warunki do zacieśniania współpracy podmiotów w zamówieniach na rozwiązania w zakresie ITS oraz w wymianie danych i informacji. Istotna rola rady polega też na określaniu i precyzowaniu reguł tej współpracy. Kolejnym zadaniem rady jest znalezienie sposobów efektywnej współpracy sfery biznesu i podmiotów publicznych. Obszarem działań szwedzkiej rady ITS jest też sformułowanie wspólnej opinii społeczności, środowisk biznesowych i organów administracji w sprawie normalizacji ITS, jaka zostanie przekazana Komisji Europejskiej.
Plan działania ITS, jaki został przyjęty przez rząd Szwecji, zawiera 42 punkty, opisujące problemy i potrzeby w tym zakresie. W dziedzinie potrzeb plan ukierunkowany jest na końcowego odbiorcę systemów ITS, czyli na ich użytkowników, którzy codziennie podróżują, na przykład pokonując trasy do i z pracy, czy transportując towary do wyznaczonych miejsc. Plan w swoim założeniu nie daje gotowych recept technologicznych, natomiast skupia się na eksponowaniu korzyści, jakie społeczeństwo i gospodarka zyskają wykorzystując systemy ITS.
Rada ITS odpowiada za poszukiwanie metod rozwiązywania problemów opisanych w planie. Na przykład jednym z ujętych w planie problemów są ograniczenia w zamówieniach na innowacyjne rozwiązania. Administracja może wykonać tylko jedno w roku tego rodzaju zamówienie. W tej chwili rada ITS we współpracy z rządem uzgadniają jaką ilość, bądź jaki udział procentowy będą w zamówieniach publicznych stanowiły wdrożenia innowacyjne. W ten sposób tworzone jest narzędzie pobudzające przemysł do poszukiwania i wprowadzania na rynek nowocześniejszych technologii i nowych generacji urządzeń technicznych. Ponadto, poprzez radę ITS, rząd i przemysł zawarły swego rodzaju porozumienie. Po stronie rządu leży obowiązek zdefiniowania problemu, jaki z punktu widzenia potrzeb społecznych i transportowych należy rozwiązać. Z kolei przemysł ma zadanie znalezienie technicznego sposobu rozwiązania zdefiniowanego problemu. W tym więc porozumieniu budowane jest zaufanie pomiędzy stronami, dające gwarancję skutecznego rozstrzygnięcia problemu zarówno z pożytkiem dla użytkowników systemu transportowego, jak też biznesu, który otrzymuje impuls do realizacji prac badawczych i wdrożeń. W ramach tego porozumienia działa kilka czołowych szwedzkich koncernów, które na bazie planu działań ITS podjęły się konkretnych projektów. Zatem wprowadzony w Szwecji model współpracy z jednej strony zapewnia sferze publicznej osiągnięcie celów, jakie wyznacza krajowa polityka transportowa, z drugiej – daje sferze biznesu możliwość stałego rozwoju i podnoszenia swego potencjału.
Szwedzki plan działania ITS obejmuje wszystkie rodzaje transportu, to jest drogowy, kolejowy, lotniczy. Jest zatem multimodalny. Takie podejście do rozwiązań ITS różni Szwecję od innych państw unijnych i ich polityk we wdrożeniach systemowych. Przyjęcie tego podejścia również wynika z ukierunkowania planu na użytkownika, który nawet w trakcie jednej podróży może korzystać z dwóch, trzech odmiennych sposobów przemieszczania się i w każdym przypadku oczekuje sprawnego i bezpiecznego transportu.
Realizacja planu oparta jest na strategii krótkookresowej. Efekty założonych w planie 42 działań mają być osiągnięte w ciągu czterech lat. Monitorowaniu postępów służą coroczne sprawozdania, jakie rada ITS przekazuje rządowi.
AS
Materiał na podstawie wystąpienia Hansa Rode z ITS Sweden podczas IV Polskiego Kongresu Inteligentnych Systemów Transportowych, który obradował w Warszawie w dniach 25-26 maja 2011 r.
