Artykuły

Spis treści

Strona 2 z 2

 

Aplikacja wniosków z badań percepcji wzrokowej

Na podstawie badań autora omówionych w [1] i [2] stwierdzono, że do zaburzeń percepcji wzrokowej dochodzi wówczas, gdy w polu widzenia kierowcy pojawiają się nowe dystraktory uwagi: bariery ochronne, zmiana warunków widoczności oraz gdy występują przeszkody boczne, na przykład krótkie odcinki chodników przylegających do jezdni lub bariery ochronne przylegające do jezdni.
Zastąpienie chodnikiem utwardzonych poboczy bez odcinka przejściowego, kiedy to w miejscu dotychczasowej linii krawędziowej pojawia się krawężnik jest znaczącym zaburzeniem wzrokowym. W związku z tym zaleca się umiejscawianie krótkiego chodnika za utwardzonym poboczem (dotyczy to także mostów), a w każdym przypadku - klasyczne oznakowanie linią krawędziową (fot.1).

a) b)

Fot.1. Dobre (a) i niewystarczające(b) prowadzenie optyczne

kierowcy za pomocą linii krawędziowej na obiekcie mostowym

W przypadku wjazdu na odcinek z chodnikiem przylegającym do jezdni, aby uniknąć drastycznej zmiany postrzegania wzrokowego, wskazane jest przedłużenie linii krawędziowej na długość 5-10 m przy krawężniku rozpoczynającego się chodnika.

Fot.2. Korzystne ukształtowanie odcinka początkowego bariery łagodnie zbliżającego się do jezdni

Umiejscowienie barier znacznie zbliżonych do krawędzi jezdni również jest powodem zaburzenia uwagi kierowcy. Zastosowanie łukowego odcinka przejściowego bariery znacznie zmniejsza drastyczność bodźca wzrokowego, a także ma wiele zalet z tytułu mechaniki ruchu pojazdu w przypadku najechania na ten odcinek bariery (fot. 2).

Podsumowanie

Ograniczenia percepcji wzrokowej przez kierowców powinny być uwzględniane w procesie projektowania, budowy i utrzymania dróg. Dostarczanie potrzebnej, ale nie nadmiernej informacji wzrokowej ma podstawowe znaczenie dla właściwego rozpoznania przebiegu drogi i dobrania optymalnego sposobu jazdy z zachowaniem wystarczającego poziomu bezpieczeństwa. Droga i jej wyposażenie nie powinny wprowadzać mylącej informacji wzrokowej, a także informacji nagłej, wymagającej natychmiast zaangażowania zasobów „mózgu logicznego”, gdyż w tym czasie nie będzie on mógł przetworzyć informacji o innym bodźcu (np. wtargnięcie zwierzęcia przed samochód). Uczyni to dopiero po zwolnieniu dotychczas zajmowanych zasobów uwagi.

Rozwój technologiczny aparatury badawczej przydatnej do rozpoznania procesów postrzegania wzrokowego i zaangażowania uwagi kierowców w różnych sytuacjach drogowych co roku przynosi wiele interesujących wyników. Umożliwia to formułowanie zaleceń związanych z budową i oznakowaniem dróg w celu uczynienia ich bardziej przyjaznymi dla użytkowników. Wymienione czynniki wpływające na percepcję wzrokową kierowców są jednymi z wielu, jednak ich znaczenie zostało dotychczas w pewnym stopniu rozpoznane przez autora. Ich uszczegółowienie i rozszerzenie wymaga dalszych prac badawczych.

dr Lesław Bichajło
Politechnika Rzeszowska

Summary
Visual perception changes evoked by road configuration and equipment
The paper demonstrates that changes in the design and equipment of road are significant for drivers and can interfere with correct visual perception. For correct visual perception are significant: the visibility, lane width changes, road and bridge curvature, the distance between driver and guardrail, sideway obstacles (curbs, parapets, guardrails, narrowness). Some proposition of design of these elements according to visual perception has been included.

Literatura:   
[1] Bichajło L.: Wpływ ukształtowania i wyposażenia mostu z dojazdami na percepcję wzrokową kierowców, praca doktorska, Politechnika Warszawska 2005
[2] Bichajło L., Sandecki T.: Kształtowanie odcinka drogi z mostem uwzględniające ograniczenia percepcji wzrokowej kierowców, II Krajowa Konferencja Naukowo-Techniczna „Estetyka i ochrona środowiska w drogownictwie”, Nałęczów, 2005
[3] Bichajło L., Sandecki T.: Analiza wpływu ukształtowania i wyposażenia wybranych mostów z dojazdami na percepcje wzrokowa kierowców. DROGI I MOSTY, z.3, s.23-43, IBDiM 2007
[4]  Ober J.K., Ober J.J.: Ruch oka i metody jego pomiaru, "Biocybernetyka i Inżynieria Biomedyczna 2000", tom II str. 909-934, Polska Akademia Nauk-Exit 2000
[5] Sternberg R.J.: Psychologia poznawcza, WSiP Warszawa 2001.


Warto przeczytać:

Tagi: droga percepcja wzrokowa analiza sytuacji optyczne prowadzenie kierowcy
Szczegóły
Dodaj komentarz
Komentarze do artykułów może dodać każdy użytkownik Internetu. Administrator portalu nie opublikuje jednak komentarzy łamiących prawo oraz niemerytorycznych, tj. nieodnoszących się bezpośrednio do treści zawartych w artykule. Nie będą również publikowane komentarze godzące w dobre imię osób czy podmiotów, rasistowskie, wyznaniowe czy uwłaczające grupom etnicznym, oraz zawierają treści nieetyczne albo niemoralne, pornograficzne oraz wulgarne. Z komentarzy zostaną usunięte: reklamy towarów, usług, komercyjnych serwisów internetowych, a także linki do stron konkurencyjnych.