Do rozpoczęcia obchodów Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu (16-22 września) pozostało już tylko kilka dni. Do tej pory zgłosiło się prawie 1600 chętnych miast, w tym najwięcej z Hiszpanii (434), Austrii (500) i Węgier (136). W Polsce będą to m.in.: Częstochowa, Elbląg, Gostyń, Krzyż Wielkopolski, Nowy Dwór Gdański, Opole, Kraków, Wrocław, Lublin, Wągrowiec oraz Łódź.
Każde z miast-uczestników zobowiązuje się do zorganizowania różnych inicjatyw związanych z tematem przewodnim ETZT (w tym roku hasło brzmi: „Nasze ulice, nasz wybór”), a także do wdrożenia jednego (lub więcej) nowego rozwiązania, które na stałe przyczyni się do promowania zrównoważonej mobilności. Może to być przeznaczenie części przestrzeni miejskiej tylko dla pieszych, rowerzystów lub transportu zbiorowego (np. stworzenie deptaka, poszerzenie chodnika, nowa ścieżka rowerowa lub bus-pas, zastosowanie środków uspokojenia ruchu, usuwanie barier architektonicznych dla niepełnosprawnych itp.). Obowiązkowa jest również organizacja Dnia bez Samochodu (22 września), która polega na stworzeniu dodatkowych udogodnień dla pieszych, rowerzystów oraz pasażerów komunikacji zbiorowej.
Częstochowa
Tegoroczne działania w ramach ETZT w Częstochowie organizowane są przy współpracy Urzędu Miasta oraz organizacji pozarządowych działających na terenie miasta. Każdego dnia tego tygodnia, począwszy od 16 września, organizowane będą działania mające na celu promowanie zrównoważonego transportu wśród wszystkich mieszkańców Częstochowy. Zostanie np. opracowany tematyczny szlak rowerowy „Reduta”, prowadzony będzie profil na portalu społecznościowym poświęcony inicjatywie Dnia bez Samochodu oraz strona internetowa o ETZT. Ponadto, 16 września zamknięta zostanie ul. Waszyngtona, która na jeden dzień zamieni się w przestrzeń artystycznych dokonań najmłodszych mieszkańców Częstochowy. Z kolei 22 września zamknięta zostanie ulica łącząca ul. Nowowiejskiego z ul. Śląską przed Ratuszem Miejskim przy Placu Biegańskiego, na którym odbywać się będą liczne atrakcje - konkursy, tory przeszkód, miasteczko rowerowe, pokazy, gry i zabawy. |
Elbląg
Elbląg w tym roku zdecydowanie stawia na rowery, a koordynatorem całej akcji jest pełnomocnik prezydenta miasta ds. rozwoju komunikacji rowerowej. W dniach 15-18 oraz 20 września trwać będą „Warsztaty Miejskiej Jazdy na Rowerze”- bezpłatne i przeznaczone dla osób pełnoletnich lub niepełnoletnich, o ile posiadają kartę rowerową, a ich opiekunowie wyrażą pisemną zgodę.Uczestnicy i instruktorzy będą spotykać się w Elbląskiej TawernieTortuga na Bulwarze Zygmunta Augustai trenować jazdę np. po najnowszej infrastrukturze rowerowej przy drogach wojewódzkich nr 503 i 504. 19 września odbędzie się 51. Elbląski Fotoalleycat, czyli jazda rowerem na orientację - start z Placu Słowiańskiego o godzinie 17.00.To będzie także rowerowy piątek, dzień, w którym pracownicy Urzędu Miejskiego będą otrzymywać nagrody za skorzystanie z jednośladu. Do akcji mogą przyłączyć się także inni pracodawcy. Z kolei na sobotę (20 września) zaplanowano Elbląski Dzień Bez Samochodu - przejazd rowerowy ulicami miasta i Festyn Stowarzyszenia Przyjaciół ,,Zawada”na ulicy Kasprzaka. Początek przejazdu o godzinie 11.00 z Placu Jagiellończyka. W niedzielę (21 września) przyjdzie czas na 3. Miejską Wycieczkę Rowerową, której celem będzie zabytkowy dwór w Dawidach na Wysoczyźnie Elbląskiej. Trasa liczącej 46 kilometrów wycieczki: ELBLĄG-Komorowo Żuławskie-Weklice-Aniołowo-Leszczyna-Marianka-Stegny-Dawidy-Sąpy-Borzynowo-Zalesie-Pomorska Wieś-ELBLĄG. Start z Ronda Kaliningrad o godzinie 10.00.Ponadto, w ciągu całego Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu sklepy rowerowe Neksus i KM Bike za okazany skasowany bilet komunikacji miejskiej lub kartę EKM będą udzielały rabatu przy zakupach, a w poniedziałek (22 września) przejazdy komunikacją miejską będą darmowe dla posiadaczy dowodu rejestracyjnego pojazdu.
Gostyń
W Gostyniu cały blok imprez zaplanowano na sobotę (20 września). O 14.00 rozpocznie się rajd rowerowy po gminie, konkurs wiedzy dla jego uczestników oraz cykl konkursów dla dzieci i młodzieży. Prezentacji swojej oferty dokona Ośrodek Sportu i Rekreacji w Gostyniu, a alternatywne dla samochodu sposoby przemieszczania się po mieście zaprezentuje instruktor nordic walkingu. Punktem kulminacyjnym będzie II Otwarty Gostyński Bieg w Szpilkach po Bruku (początek o 17:00). Konkurs zachęca do złamania oporów związanych ze swobodnym poruszaniem się po zmodernizowanym gostyńskim rynku w damskim obuwiu wyjściowym. Dla zwyciężczyń (bądź zwycięzców) przewidziano atrakcyjne nagrody, a dla wszystkich uczestników „Gostyńskiego Dnia bez Samochodu” organizator, Urząd Miejski w Gostyniu, przygotował upominki.
Krzyż Wielkopolski
W Krzyżu Wielkopolskim głównym koordynatorem działań będzie Urząd Miejski. W ramach obchodów ETZT zaplanowano konkurs plastyczny dla dzieci (16 września), znakowanie rowerów na terenie szkół oraz zajęcia z uczniami (trwające cały tydzień 16-22 września), a także główną akcję znakowania rowerów w Dniu bez Samochodu (22 września) na Placu Zwycięstwa.
Nowy Dwór Gdański
Celem akcji w Nowym Dworze Gdańskim jest promocja zrównoważonego transportu oraz zachęcenie do ekologicznych sposobów podróżowania i przemieszczania się, edukacja mieszkańców (zwłaszcza dzieci i młodzieży) oraz zachęcanie mieszkańców do rezygnacji z korzystania samochodów na krótkich dystansach. W mieście zostanie zorganizowany przejazd rowerzystów (uczestnicy wyruszą z „miasteczka ruchu drogowego” i przebędą trasę: ul. Sikorskiego, ul. Sienkiewicza, ul. Krótka, ul. Dąbrowskiego, ul. Kościuszki, ul. Mickiewicza, ul. Obr. Westerplatte, ul. Sikorskiego - „miasteczko ruchu drogowego”). Planowane są także pokazy medyczne oraz zabawy z nagrodami za Żuławskim Ośrodkiem Kultury w Nowym Dworze Gdańskim. Uczestnicy otrzymają upominki w postaci odblasków.
Opole
W Opolu zaplanowano szereg atrakcji, wśród których znajdą się m.in. konkurs plastyczny oraz przedstawienia teatralno-ekologiczne dla szkół podstawowych czy zajęcia w szkołach z zakresu bezpieczeństwa ruchu pieszego i rowerowego. Na Placu Wolności odbędą się pomiary hałasu z wykorzystaniem automatycznego systemu mobilnego laboratorium. Plac Wolności i odcinek ul. Mozarta zostaną zamknięte dla ruchu samochodowego, a osoby rezygnujące z samochodu będą mogły w Dniu bez Samochodu korzystać bezpłatnie komunikacji miejskiej. Odbędzie się też przejazd „Masy Krytycznej” i festyn rodzinny na Placu Wolności. Udostępnione zostanie miasteczko rowerowe, gdzie będzie można przygotować się do egzaminu na kartę rowerową lub oznakować swój rower. Będzie można obejrzeć pokazy ratownictwa medycznego i nowoczesnych autobusów komunikacji miejskiej lub za darmo skorzystać z wypożyczalni rowerów Nextbike. Bezpłatny przewóz rowerów koleją zaoferują Przewozy Regionalne. Koordynatorem jest Urząd Miasta Opola.
Kraków
Kraków już od kilkunastu lat bierze udział w obchodach ETZT. W tym roku już 16 września odbędzie się tradycyjny przejazd rowerowy z udziałem władz miasta. Tym razem trasa poprowadzona będzie po Nowej Hucie. Dzień później, 17 września chętni będą mogli zrobić kartę rowerową. Tego dnia odbędą się też warsztaty z obsługi miejskich rowerów. 18 września Młodzieżowy Dom Kultury Fort 49 Krzesławice organizuje rajd rowerowy, a koło Kraków Areny odbędzie się prezentacja ekologicznych pojazdów w ramach konferencji „Ekologiczny Transport Przyszłości". Tego dnia zaplanowane jest też m.in. seminarium otwierające projekt pn.: Zintegrowany system monitorowania danych przestrzennych dla poprawy jakości powietrza w Krakowie, współfinansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Z kolei na 19 września zaplanowano akcję Parking Day, która ma pokazać, że miejsce postojowe, gdy usunie się z niego pojazd, może być doskonałą przestrzenią na aktywność społeczną. Tego dnia kierowcy będą też mogli skontrolować emisję spalin w swoich pojazdach, a na Miasteczku Studenckim AGH zorganizowany będzie Festiwal rowerowy - wstęp wolny. Ciekawie zapowiada się też 20 września: o 19.00 w klubie „Pauza In Garden" w MOS odbędzie się IX Międzynarodowy Festiwal Filmów Rowerowych – wstęp wolny. Na ten dzień zaplanowano również akcje „Rowerem na zakupy" i „Rowerem na targ". Przedostatni dzień Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu to okazja do zwiedzania Muzeum Inżynierii Miejskiej. Wstęp wolny. Można będzie tam dojechać zabytkowym tramwajem linii „0". Z kolei 22 września każdy będzie mógł bezpłatnie poruszać się komunikacją miejską za okazaniem dowodu rejestracyjnego. Z bezpłatnego przejazdu może korzystać osoba okazująca dokument wraz z osobami towarzyszącymi – w liczbie zgodnej z wpisem określającym liczbę miejsc siedzących w samochodzie. Przez cały czas trwania Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu prowadzone będą: kampania „Kraków Mobilny", akcja „Bezpieczna droga do szkoły", a także miejska kampania „Tak dla czystego powietrza". Organizatorem Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu jest Gmina Miejska Kraków.
Wrocław
Sporo atrakcji przygotował też Wrocław. Już od 15 września serię eventów planują środowiska rowerowe. Wrocławska Inicjatywa Rowerowa chce tego dnia ruszyć z dużą kampanią promującą przede wszystkim głosowanie na projekty rowerowe w ramach Wrocławskiego Budżetu Obywatelskiego. 16 września MPK planuje otwarcie wystawy zabytkowych tramwajów w zajezdni Dąbie przy ul. Wróblewskiego. Będzie można ją zwiedzać przez cały tydzień, a moment kulminacyjny nastąpi w sobotę 20 września. Sobota będzie też Dniem Otwartym w zajezdni tramwajowej przy ul. Powstańców Śląskich, a tam: nauka jazdy tramwajem, wystawa taboru, warsztat rowerowy, pokazy ratownictwa specjalistycznego, znakowanie rowerów, konkursy i animacje dla dzieci, wystawa historyczna oraz kursy zabytkowymi tramwajami. 21 września (niedziela) czeka nie lada gratka na miłośników kolei. Stowarzyszenie Hobbystów Kolejowych planuje na Dworcu Wrocław Główny wystawę taboru kolejowego. Imprezie będą towarzyszyć konkursy i atrakcje dla najmłodszych. W ramach Dnia bez Samochodu (22 września) MPK pozakleja swoje kasowniki, a kontrolerzy biletów nie wręczą żadnego mandatu za jazdę na gapę. Dodatkowo, w ramach podpisanej umowy z Kolejami Dolnośląskimi i Przewozami Regionalnymi, w tym dniu będzie można jeździć bezpłatnie pociągami tych przewoźników w granicach administracyjnych Wrocławia.
Lublin
W Lublinie każdy zwolennik zrównoważonej mobilności znajdzie coś dla siebie. 16 września na Al. Racławickich odbędzie się happening „Zwróć uwagę na pieszego”, a wieczorem w kawiarni „Kawka” - otwarte spotkanie rowerowe pt „Wsiadam na rower!” dla osób, które chciałyby zacząć jeździć rowerem po mieście do szkoły czy pracy, a nie wiedzą od czego zacząć. Spotkanie prowadzone w formie prezentacji i dyskusji pozwoli rozwiać wiele istotnych pytań i problemów tj. bezpieczeństwo ruchu, najlepsze trasy do celu, jazda w złych warunkach pogodowych, w czasie zimy, z dziećmi a także na zakupy. W środę (17 września) na Placu Litewskim odbędą się otwarte zajęcia terenowe z zakresu bezpiecznej jazdy rowerem po mieście, w ramach których zainteresowane osoby przejadą po ustalonej wcześniej trasie, obejmującej wszystkie rodzaje infrastruktury rowerowej (drogi rowerowe, pasy rowerowe, kontrapasy, rondo rowerowe) oraz drogi publiczne bez infrastruktury rowerowej o różnej prędkości, natężeniu ruchu i oznakowaniu (skrzyżowania równorzędne, strefy uspokojonego ruchu). Na 18 września w Inkubatorze Medialno-Artystycznym UMCS zaplanowano prezentację i debatę „Dwie recepty na rowerowy sukces: upalna Sewilla oraz mroźne Oulu”. W piątek (19 września) odbędzie się akcja uliczna „Dzięki, że jeździsz rowerem!”, podczas której każdy rowerzysta będzie mógł napompować koła, sprawdzić hamulce, a także otrzymać bezpłatnie elementy, w które nie jest wyposażony jego rower, tj. odblaski czy dzwonek. Ten dzień poświęcony będzie także na otwarcie wystawy prac plastycznych i literackich poświęconych trolejbusom w siedzibie Zarządu Transportu Miejskiego oraz rozstrzygnięcie Gry Komunikacyjnej 2014. W sobotnie południe na Placu Łokietka rozpocznie się happening „Krzyk o ławki”, a na Krakowskim Przedmieściu akcja uliczna „Parking Day”. W czasie „Parking Day” przestrzeń zajęta zwykle przez zaparkowane samochody zostanie przekształcona w przestrzeń przyjazną mieszkańcom. Pojawią się na niej stoły, krzesła i leżaki, miejsca do gier i zabaw dla dzieci oraz zieleń. Chętni będą mogli przejechać się rowerem towarowym, tall-bike czy wypróbować przyczepkę do przewozu dzieci. W tym dniu odbędzie się też prezentacja trolejbusu przegubowego Solaris Trollino 18. W niedzielę (21 września) na Placu Litewskim w południe ruszą terenowe zajęcia z zakresu bezpiecznej jazdy rowerem po mieście. Natomiast w poniedziałek (Dzień bez Samochodu) również na Placu Litewskim odbędzie się piknik transportowy obfitujący w konkursy, w których nagrodami będą bezpieczne zapięcia typu U-lock, oświetlenia rowerowe i zestawy kluczy rowerowych. Jednym z celów pikniku ma być promocja rowerowych wniosków do budżetu obywatelskiego na 2015 rok, a w szczególności budowy parkingów rowerowych przy szkołach. Częścią pikniku będzie prezentacja legendarnego autobusu Jelcz 272 MEX, powszechnie nazywanego „ogórkiem”. Wieczorem odbędzie się też „Wielki Przejazd Rowerowy” - manifestacja obecności rowerzystów w Lublinie i poparcia dla rozwoju ruchu rowerowego. 22 września, tak jak w pozostałych miastach, będzie można bezpłatnie korzystać z komunikacji miejskiej za okazaniem dowodu rejestracyjnego samochodu. Przez cały tydzień (16-22 września) w ramach promocji "Kolej na Rower" przewóz roweru w pociągach spółki Przewozy Regionalne będzie kosztował tylko 1 zł.
Wągrowiec
W ramach obchodów Europejskiego Dnia bez Samochodu, 22 września w Wągrowcu odbędzie się przejazd rowerami, w którym uczestniczyć będą władze miasta oraz młodzież szkolna i mieszkańcy Wągrowca. Będzie można również skorzystać z bezpłatnych przejazdów autobusami komunikacji miejskiej, za okazaniem dowodu rejestracyjnego. Ośrodek Sportu i Rekreacji zorganizuje bezpłatny kurs nordic walking, a pasjonaci biegów będą mogli uczestniczyć w biegu wokół Jeziora Durowskiego zorganizowanego przez grupę Biegający Wągrowiec. Ponadto, w wybranych sklepach będzie można kupić w promocyjnych cenach akcesoria rowerowe oraz kijki do nordic walking. Z bezpłatnego pomiaru emisji spalin będzie można skorzystać 19 września w jednej z lokalnych stacji kontroli pojazdów. Trzy dni później (22 września) kontrole emisji spalin będzie przeprowadzała Komenda Powiatowa Policji. Koordynatorem jest Centrum Edukacji Ekologicznej w Wągrowcu.
Łódź
Również w Łodzi prawie każdy dzień został szczegółowo zaplanowany. 16 września (wtorek) w centrum miasta zorganizowany zostanie happening pt: "Publiczne zobowiązanie", podczas którego mieszkańcy będą publicznie deklarować, że zmienią swoje dotychczasowe przyzwyczajenia transportowe. 17 września (środa) odbędą się warsztaty plastyczne, podczas których mieszkańcy przy użyciu klocków będą mogli zaprojektować wygląd najbliżej okolicy, zgodnie z hasłem: „Nasze ulice – nasz wybór”. 18 września (czwartek) na jednej z łódzkich ulic zorganizowany zostanie happening polegający na wykonaniu zdjęć pokazujących jaką przestrzeń zajmuje autobus z 50 pasażerami, 50 rowerów oraz 40 samochodów z 50 pasażerami. Z kolei 20 września (sobota) zorganizowany zostanie Park(Ing) Day – jeden z parkingów w strefie wielkomiejskiej zostanie zapełniony stoiskami m.in. z serwisem rowerowym, miasteczkiem ruchu drogowego, punktem znakowania rowerów, czy miejscem na przyozdobienie koszulki lub torby wzorem związanym z hasłem ETZT. Podczas wydarzenia tworzona będzie także mapa barier przestrzennych w Łodzi oraz będzie rozdawana mapa piesza wskazująca ile czasu zajmuje pokonanie odległości pomiędzy głównymi punktami w centrum Łodzi, zachęcająca do pokonywania krótkich dystansów pieszo. 21 września (niedziela) będzie dniem otwartym w Muzeum Komunikacji BRUS, a w Dniu bez Samochodu (22 września), ulica Zielona,na odcinku od Kościuszki/ ul. Zachodnia do ul. Piotrkowskiej wraz z ul. Narutowicza na odcinku od ul. Piotrkowskiej do ul. Wschodniej, będzie zamknięta dla ruchu samochodowego przy pozostawieniu ruchu pieszego, rowerowego oraz komunikacji zbiorowej. Koordynatorem działań jest Zarząd Dróg i Transportu w Łodzi.
***
W poprzedniej edycji ETZT wzięło udział aż 1931 miast, w tym 27 z Polski. W 2012 było to odpowiednio 2155 i 89, a w 2011 roku 2268 i 111 z Polski. Zdecydowana większość to miasta europejskie, ale zdarzały się również zgłoszenia z obu Ameryk oraz Azji.
IH