Metoda pośrednia pomiaru pojedynczych zdarzeń akustycznych

W przypadku stosowania tej metody można wyróżnić dwa główne procesy:

• pomiar ekspozycyjnych poziomów dźwięku w terenie,
• obliczenie równoważnego poziomu dźwięku na podstawie wyników pomiarów ekspozycyjnych w warunkach laboratoryjnych.

Dla każdego pojedynczego zdarzenia akustycznego należy zmierzyć poziom ekspozycyjny (rys. 4). Pojedyncze zdarzenia akustyczne należy następnie połączyć w klasy, dla których wyznacza się średni poziom ekspozycyjny wraz z odchyleniem standardowym.

Rys. 4. Przykładowa zmiana poziomu dźwięku w czasie wraz z obliczonym poziomem ekspozycyjnym dla pojedynczego zdarzenia akustycznego

Czas pomiaru poziomu ekspozycyjnego L_AE dla każdego pojedynczego zdarzenia akustycznego nie może być krótszy niż czas trwania zjawiska, co przedstawiono poniżej na rys. 5.

Rys. 5. Przykładowa zmiana poziomu dźwięku w czasie wraz z zaznaczonymi granicami pojedynczego zdarzenia akustycznego

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska [3] w pomiarach hałasu dla linii kolejowych określa się 3 klasy pojedynczych zdarzeń akustycznych, które polegają na przejeździe przed punktem pomiarowym:

• pociągu pasażerskiego dalekobieżnego (takiego jak pospieszny, Eurocity, Intercity),
• pociągu pasażerskiego lokalnego,
• pociągu towarowego.

Dla każdej klasy pojedynczych zdarzeń akustycznych należy obliczyć średnią wartość poziomu ekspozycyjnego według następującego wzoru:

gdzie: n - liczebność klasy, to jest liczba pomiarów pojedynczych zdarzeń  akustycznych k-tej klasy, LAEk - średni dla k-tej klasy poziom ekspozycyjny [dB], LAEki - zmierzona wartość poziomu ekspozycyjnego zakwalifikowanego do k-tej klasy

Dla każdej klasy pojedynczych zdarzeń akustycznych należy następnie określić odchylenie standardowe według poniższego wzoru:

Ostateczną wartość równoważnego poziomu dźwięku oblicza Się z następującej zależności:

gdzie: T - czas odniesienia [s], Nk - liczba pojedynczych zdarzeń akustycznych k-tej klasy zaobserwowana w czasie odniesienia T, LAEk - średni dla k-tej klasy poziom ekspozycyjny [dB], m - liczba pojedynczych zdarzeń akustycznych

Metody obliczeniowe

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska [3] metody obliczeniowe służące do wyznaczania równoważnego poziomu dźwięku pochodzącego od linii kolejowych powinny być zgodne z Polską Normą PN-ISO 9613-2:2002 [7]. Z uwagi na brak polskiej metody obliczeniowej, która oparta byłaby na krajowych standardach, każdorazowo przy wykonywaniu obliczeń za pomocą innych dostępnych metod należy sprawdzać model obliczeniowy z wynikami pomiarów wykonanych w sąsiedztwie analizowanego obiektu.

dr inż. Janusz Bohatkiewicz

mgr inż. Maciej Hałucha

Biuro Ekspertyz i Projektów Budownictwa Komunikacyjnego „EKKOM” Sp. z o.o.

Literatura:
[I] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 129, poz. 902, z późniejszymi zmianami).
[2] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. Nr 120, poz. 826).
[3] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 października 2007 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz.U. Nr  192. poz. 1392).
[4] Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie rodzajów przyrządów pomiarowych podlegających prawnej kontroli metrologicznej oraz zakresu tej kontroli (Dz.U. Nr 74, poz. 653).
[5] Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie rodzajów przyrządów pomiarowych podlegających prawnej kontroli metrologicznej oraz zakresu tej kontroli (Dz.U. Nr 3, poz. 13).
[6] Polska Norma PN-ISO 1996-1:2006 Akustyka. Opis, pomiary i ocena hałasu środowiskowego. Część 1.- Wielkości podstawowe i procedury oceny.
[l] Polska Norma PN-ISO 9613-2:2002. Akustyka. Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej. Ogólna metoda obliczania.
[8] R. Makarewicz: Hałas w środowisku. Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Poznań 1996.
[9] U. Kurze et al., Acustica, 1990.
[10] D. Thompson, J. Sound Vibr., 1993.
[11] W. King, lnter-Noise, Yokohama 1994.

Tweet