3. Ocena zagrożenia na drogach. Polega na syntezie rzeczywistego poziomu bezpieczeństwa analizowanego odcinka drogi. Podlega jej ocena prawdopodobieństwa uwikłania w wypadek drogowy z ofiarami śmiertelnymi lub ciężko rannymi. Wielkość prawdopodobieństwa zależy od standardów jakie posiada droga po procesie planowania, projektowania i budowy oraz aktualnego zarządzania ruchem. Końcowym etapem jest wykonanie mapy zagrożeń według systemu gwiazdkowego.

4. Europejska kampania budowy bezpiecznych dróg. Przyjęto tutaj główne wytyczne: wprowadzanie wszelkich działań mających na celu redukcję prędkości przez kierowców, m.in. za pomocą fotoradarów; rozbudzenie świadomości o konieczności korzystania z pasów, ukazanie wpływu alkoholu na kierowcę, jako źródło i przyczynę wysokiego procentu wypadków drogowych  a także zmotywowanie do szczególnej ostrożności w obliczu dzieci. Cele te zostały przejęte przez wiele krajów. W Polsce  dochodzi do tego jeszcze modernizacja dróg.

W ramach Programu EuroRAP realizowany jest projekt współfinansowany przez UE: „Europejski Atlas Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego”. Pod przewodnictwem EuroRAP, zespoły z 10 państw przygotowują mapy krajowe ukazujące poziom ryzyka na drogach. Celem projektu jest pomoc administracji drogowej w zmniejszaniu liczby ofiar śmiertelnych i ciężko rannych, wzmocnienie partnerstwa między organizacjami drogowymi oraz zwiększenie świadomości wszystkich uczestników ruchu. Polską edycję tego projektu realizuje Fundacja Rozwoju Inżynierii Lądowej i Politechnika Gdańska, a kierownikiem tego projektu jest dr inż. Kazimierz Jamroz.

Czynnikami zewnętrznymi sprzyjającymi obniżeniu wskaźnika ofiar w Polsce są: dochód narodowy, zima oraz fotoradary. Natomiast główne przyczyny podwyższenia tego wskaźnika to: infrastruktura niedostosowana do standardów bezpieczeństwa, słaby system zarządzania i niska kultura bezpieczeństwa. W Polsce najczęściej notowane zdarzenia drogowe to: najechania na pieszych, zderzenia czołowe, zderzenia boczne (głównie tam, gdzie znajdują się skrzyżowania) oraz wypadki, których przyczyną jest nadmierna prędkość. Również często zdarzają się wypadnięcia z drogi, wypadki z rowerzystami i motocyklistami. W statystykach wypadkowych ponadto liczne są zdarzenia, których przyczyną jest brawurowa jazda młodych kierowców oraz jazda pod wpływem alkoholu (liczba wypadków spowodowanych nadużyciem alkoholu w ostatnich latach uległa zmniejszeniu; w Europie średnio 25% wypadków ma swoje źródło w prowadzeniu pojazdu pod wpływem alkoholu, natomiast w Polsce jest to ok. 9-10%).

Proponowane przeciwdziałania powinny iść w kierunku koncepcji trzech er: Ery Budowy Infrastruktury, Ery Systemów Zarządzania Bezpieczeństwem i Ery Kultury Bezpieczeństwa. Przy tym działania podejmowane w ich ramach powinny być realizowane równocześnie.

Ważnym elementem, a zarazem jednym z zapobiegawczych rozwiązań, jest budowa sieci dróg szybkiego ruchu. Są to te, na których odnotowuje się najmniejszy procent wypadków. Ponadto, jak podkreśla dr inż. Kazimierz Jamroz, należy wprowadzić segregację ruchu pieszych. Powinni oni mieć swoje wyznaczone miejsca poza drogą. Kolejnymi rozwiązaniami są: budowa sieci dróg rowerowych, rozdzielenie kierunków ruchu, wydzielenie pasów do wyprzedzania oraz ograniczanie prędkości do 70 km/h, a także budowa bezpiecznych rond i skrzyżowań z sygnalizacją świetlną. Strefa bezpieczeństwa dla drogi o prędkości 100 km/h powinna mieć 9 m. Skuteczne jest wprowadzanie ograniczenia prędkości oraz instalowanie fotoradarów służących zmniejszeniu prędkości przez kierowców. Istotny aspektem jest także wsparcie polityczne w kształtowaniu bezpiecznych zachowań w ruchu drogowym, by przekonać społeczeństwo o powadze zagrożeń wynikających z użytkowania dróg.

- Zagadnienia ryzyka i pojawiających się zagrożeń jest coraz częściej i chętniej podejmowany przez wszelakie media. Świadczy to o potrzebie nieustannego uświadamiania społeczeństwa o aktualnej sytuacji i stanie polskich dróg – zastrzega dr inż. Kazimierz Jamroz. Według analiz wykonanych w ramach projektu Internet staje się najszerszym i najbardziej dostępnym źródłem wiedzy o natężeniu ruchu, rzeczywistym stanie warunków atmosferycznych, korkach, objazdach, przebudowach itp.

- Pomimo tego, że mapy ryzyka przedstawiają jak na razie niekorzystny obraz polskich dróg, powinny być one zachętą do rozpoczęcia wszelkich niezbędnych i jak najbardziej skutecznych działań w kierunku ustępowania miejsc czarnych miejscom żółtym i zielonym -  podkreśla dr Kazimierz Jamroz.

Joanna Schabowska

Artykuł powstał na podstawie prezentacji  dr inż. Kazimierza Jamroza, w oparciu o którą efekty Europejskiego Atlasu BRD  omawiał podczas lutowego posiedzenia Sekcji Inżynierii Komunikacyjnej Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej Polskiej Akademii Nauk.

Tweet