Interdyscyplinarną wiedzę o uwarunkowaniach i wpływach rozwiązań drogowych na bezpieczeństwo ruchu trudno jest zdobyć na podstawie praktyki pojedynczym ekspertom i dlatego ważne jest jej przekazywanie audytorom w ramach specjalistycznych szkoleń. Założeniem jest jednak, że kandydat na audytora posiada bardzo dobrą wiedzę z zakresu projektowania i analiz bezpieczeństwa ruchu, popartą wieloletnimi doświadczeniami. Przy takim założeniu szkolenia te mają formę dokształcania i praktycznych warsztatów. Np. wypracowane w efekcie kilkuletnich doświadczeń kursy dla audytorów brd realizowane przez Katedrę Budowy Dróg i Inżynierii Ruchu Politechniki Krakowskiej obejmują następującą problematykę:

• podstawowe pojęcia z zakresu brd i opisu jego stanu (wprowadzenie do problemu z opisem uwarunkowań brd, charakterystyki i opis stanu brd),
• identyfikację zdarzeń drogowych i metody ich analizy (bazy danych, identyfikacja miejsc niebezpiecznych i ich diagnoza, metodyka i przykłady analiz szczegółowych),
• wpływ infrastruktury drogowej i organizacji ruchu na brd - źródła błędów i ich identyfikację, typowe błędy (problemy brd występujące w stadiach planowania, projektowania koncepcyjnego i projektu budowlanego, skrzyżowania i węzły, urządzenia dla niechronionych uczestników ruchu, identyfikację zagrożeń na istniejących obiektach, czynnik prędkości w ocenie zagrożeń i zarządzaniu brd),
• koncepcję prowadzenia audytu brd i jego uwarunkowania formalne (formalne zasady audytu brd i związane z nim procedury, przykłady realizacji audytu dla wybranych rozwiązań),
• metody i środki eliminacji głównych zagrożeń brd na obiektach istniejących wraz z ich audytem,
• zajęcia warsztatowe obejmujące wykonanie audytu brd różnych rozwiązań drogowych,
• zajęcia seminaryjne obejmujące prezentację opracowań wykonanych przez uczestników kursu i ich ocenę,
• wykonanie pracy końcowej i egzamin.

Powyżej zestawione problemy obejmują rozwiązania drogowe typowe dla warunków zamiejskich oraz miejskich. Inne podejście zastosowano w szkoleniu audytorów brd w Niemczech, gdzie obok bloków podstawowej wiedzy wyróżniono moduły kształcenia obejmujące: autostrady, drogi poza terenami zabudowy, przejścia drogowe przez miejscowości, ulice główne w miastach, ulice dojazdowe. Zwykle audytor uczestniczy w szkoleniu obejmującym 2 z wymienionych problemowych modułów [9]. Zastosowanie takiego podejścia w polskiej praktyce uzależnione jest od rozszerzania audytu brd w praktyce na drogi inne niż krajowe. Obecne kształcenie zorientowane jest głównie na potrzeby GDDKiA.

Wysokie wymagania merytoryczne stawiane audytorom brd wymagają stworzenia odpowiedniego systemu selekcji i certyfikacji potwierdzającej kompetencje zawodowe. Zdaniem autorów, wzorem rozwiązań niemieckich [1], [9] niezbędne jest nadanie uprawnień wybranym jednostkom akademickim do prowadzenia kształcenie kandydatów na audytorów brd oraz wybór jednostki do egzaminowania i wydawania certyfikatów, które powinny być okresowo odnawiane. Odnawianie to wiązałoby się z obowiązkowym udziałem w kursach dokształcających. Powszechnie uznaje się, że okresowe dokształcanie praktykujących audytorów brd jest niezbędne dla zapewnienia wysokiej jakości ich pracy. Szczególną uwagę w tych szkoleniach zwraca się na typowe błędy i usterki projektowanych rozwiązań oraz możliwości ich eliminowania.

prof. Marian Tracz
dr Stanisław Gaca
Politechnika Krakowska

Artykuł był przygotowany na Międzynarodowe Seminarium BRD GAMBIT 2010 (Politechnika Gdańska, 22-23 kwietnia 2010 r.) oraz publikowany w „Drogownictwie” (Nr 4, kwiecień 2010).

Spis literatury zawiera część III.

Tweet