Ochrona przed zanieczyszczeniem powietrza
Zapobieganiem nadmiernej emisji szkodliwych gazów do atmosfery można zajmować się na wiele sposobów. Jeden z nich to oczywiście tworzenie odpowiedniego systemu przepisów prawnych regulujących to zjawisko, zarówno międzynarodowych, jak i krajowych.
Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska (Dz.U. 2001 Nr 62 poz. 627) „ochrona powietrza polega na zapewnieniu jak najlepszej jego jakości poprzez utrzymywanie poziomów substancji w powietrzu poniżej poziomów dla nich dopuszczalnych lub co najmniej na tych poziomach” (art. 85).
O tym jakie są te wartości można dowiedzieć się z rozporządzenia Ministra Środowiska z 6 czerwca 2002 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz.U. 2002 Nr 87 poz. 796). W paragrafie 1 rozporządzenie określa:
1) dopuszczalne poziomy niektórych substancji w powietrzu oraz dopuszczalne częstości ich przekraczania,
2) oznaczenie numeryczne substancji, pozwalające na jednoznaczną jej identyfikację,
3) marginesy tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu,
4) zróżnicowane dopuszczalne poziomy niektórych substancji w powietrzu dla:
a) terenu kraju, z wyłączeniem obszarów parków narodowych i obszarów ochrony uzdrowiskowej,
b) obszarów parków narodowych,
c) obszarów ochrony uzdrowiskowej,
5) alarmowe poziomy niektórych substancji w powietrzu, których nawet krótkotrwałe przekroczenie
może powodować zagrożenie dla zdrowia ludzi,
6) okresy, dla których uśrednia się wyniki pomiarów — odrębnie dla dopuszczalnych poziomów substancji i odrębnie dla alarmowych poziomów substancji w powietrzu,
7) warunki, w jakich ustala się poziom substancji, takie jak temperatura i ciśnienie,
8) czas obowiązywania dopuszczalnych poziomów niektórych substancji dla terenu kraju, z wyłączeniem obszarów parków narodowych i obszarów ochrony uzdrowiskowej.
W zapobieganiu zanieczyszczeniom może pomagać także nowoczesna technologia. Na ograniczenie emisji szkodliwych substancji można wpłynąć dzięki montażowi katalizatorów w pojazdach, które wpływają na jakość spalania benzyny. W celu ograniczenia emisji tlenku ołowiu, należy stosować benzynę bezołowiową. Natomiast ochronę przed tlenkiem węgla zapewnia już wykluczenie z ruchu ulicznego pojazdów o złym stanie technicznym, które nie spalają całkowicie paliw.
W drogownictwie już w procesie projektowania drogi stosuje się pewne rozwiązania mające zabezpieczać powietrze przed nadmiernym zanieczyszczeniem. Jednym z nich jest zakładanie tzw. pasów zieleni izolacyjnej. Zieleń izolacyjna spełnia wiele funkcji, m.in. produkuje tlen i usuwa dwutlenek węgla z otoczenia. Przeciętnie jedno duże drzewo produkuje w ciągu doby tlen, który wystarcza dla kilku osób i może przetworzyć tyle samo dwutlenku węgla, ile emitują dwa domy jednorodzinne. Ze względu na zanieczyszczenie powietrza produkcja tlenu na terenach bardzo zurbanizowanych może spaść nawet o 90%. Dlatego stosowanie pasów zieleni absorbuje zanieczyszczenia powietrza, a także nieprzyjemne zapachy oraz zmniejsza poziom hałasu.
Ponadto, wtedy gdy jest to uzasadnione, drogi projektowane są na estakadach, wiaduktach i nasypach (ze względu na lepsze przewietrzanie terenów w sąsiedztwie drogi) lub w tunelach. Zaleca się również unikanie dużych pochyleń podłużnych niwelety drogi.
Aby dowiedzieć się jakie rozwiązania ochronne zastosować, przed rozpoczęciem budowy wykonuje się raport oddziaływania danej inwestycji na środowisko. Z kolei po oddaniu drogi do użytkowania, jej zarządca może być zobowiązany do porównania stanu prognozowanego ze stanem faktycznym, wynikającym z eksploatacji obiektu. Do takich porównań służą analizy porealizacyjne, przeglądy ekologiczne i monitoring środowiska.
Więcej o opracowaniach środowiskowych (również w kontekście zanieczyszczeń powietrza) można przeczytać w artykule „Monitoring środowiska drogi" na przykładzie obwodnicy miejscowości Piaski w dziale „Ochrona Środowiska”.
Ilona Hałucha
Źródło:
- „Nowe normy zanieczyszczenia powietrza”
- GDDKIA
- Wikipedia
- http://ekoproblemy.webpark.pl/zanpow.htm
- http://www.ochronaprzyrody.republika.pl/zanie_powietrza.html
- http://www.e-petrol.pl/index.php/ekoenergia/srodowisko10.html
- http://zdrowie.medicentrum.pl/ed/0/in/hp/index?src=4&id=2871
- http://zdrowie.org.pl/firstaid/wyswietl_vad.php?id=60
- «« poprz.
- nast.